Het eiland La Palma ligt in het noordwesten van de Canarische Eilanden. Het is een prachtig, groen eiland met veel bossen en één van de kleinere eilanden van de archipel. Niet voor niets heeft het eiland de bijnaam La Isla Verde (het groene eiland) en La Isla Bonita (het mooie eiland). De groene vegetatie is het hele jaar aanwezig, dankzij de pasaatwinden die wolken tot gevolg hebben.
Het ontbreken van het grote massatoerisme is misschien wel iets wat het eiland extra aantrekkelijk maakt. De meeste toeristen komen voor de rust, de natuur en de vele wandelroutes. La Palma heeft een oppervlakte van ongeveer 729 vierkante kilometer. Het eiland is, zeker in vergelijking met Fuerteventura aardig dichtbevolkt. Er wonen hier zo’n 83.500 mensen, verdeeld over 14 gemeenten. Wat op La Palma zeker bijzonder is, zijn de zeer hoge bergen voor zo’n relatief klein eiland. De hoogste top is de Roque de los Muchados welke 2.426 meter hoog is. Het hele gebergte kent toppen van ruim boven de 2.000 meter. Verder is La Palma het enige eiland van de hele archipel waar kleine beekjes en riviertjes stromen.
De geschiedenis van La Palma
De oorspronkelijke bewoners van het eiland zijn de Benahoarieten. In het Spaans worden ze Benahoares genoemd. De oorsprong van deze bevolkingsgroep is tot op de dag van vandaag onbepaald. Ze hadden een neolithische cultuur. Bovendien waren ze verdeeld over verschillende stammen die op hun beurt geleid werden door stamhoofden. Deze stamhoofden noemden het eiland La Palma Benahoare. De belangrijkste overblijfselen van deze cultuur vind je overal op het eiland nog terug. Denk aan grotwoningen, rotstekeningen en de met stenen geplaveide paden die door de bergen lopen.
Mogelijk waren de Canarische Eilanden al bekend bij de Feniciërs en de Grieken. De Genuese ontdekkingsreiziger Lancelotto Malocello bereikte de archipel in 1312 en verbleef daar twee decennia totdat hij werd verbannen na een opstand van de oorspronkelijke bewoners.
Verovering door de Spanjaarden
In 1404 begonnen de Spanjaarden met de verovering van de eilanden. Al in 1405 gingen ze bij Santa Cruz aan land. Toch duurde het nog tot 1493 voordat na vele bloedige veldslagen het verzet van de oorspronkelijke bewoners was gebroken. De uiteindelijke veroveraar van La Palma was Alonso Fernández de Lugo. Hij versloeg de laatste koning van het eiland, genaamd Tanausu, door een list. Deze koning heerste over een gebied dat bekendstond als Acero (Caldera de Taburiente). Samen met Juan de Palma, een tot het Christendom bekeerde Guanche en tevens naaste van Tanausu, organiseerde de veroveraar een vredesverdrag met de koning. Nadat Tanausu met dit verdrag had ingestemd werd hij in een hinderlaag gelokt. Na de verovering van La Palma zijn de oorspronkelijke bewoners als een apart te herkennen groep verdwenen. Ze zijn ofwel vermoord, verkocht als slaven of opgenomen in de Spaanse bevolking.
In de twee eeuwen volgende op de verovering door de Spanjaarden werden de nederzettingen op La Palma welvarend doordat het eiland als handelspost diende voor de Nieuwe Wereld. Ook trok het nieuwe bewoners aan. Er zijn mensen naar La Palma geïmmigreerd vanuit onder andere Castilië, Catalonië, Mallorca, Portugal, België en Duitsland.
Santa Cruz de La Palma
De hoofdstad is Santa Cruz de la Palma. De stad telt ongeveer 18.000 inwoners en ligt aan de oostkust van het eiland. Santa Cruz is een echte havenstad. Dat zie je ook direct terug als je de stad binnenkomt en de grote pakhuizen en opslagruimtes van de haven ziet. Het centrum is kleinschalig en kenmerkt zich door leuke, smalle straatjes en pleintjes met winkels. Santa Cruz ligt aan de voet van de hellingen van de Cumbre Vieja vulkaan en ook de nabij gelegen Risco de la Concepción. Dit is een kleinere vulkaan.
Los Llanos de Aridane
Los Llanos de Aridane is de grootste gemeente van La Palma. Deze grootste gemeente ligt aan de westkant van het eiland. Als je alle dorpen rond het stad niet meetelt, dan is Santa Cruz wel de grootste gemeente van het La Palma.
Dit zijn alle 14 gemeenten op La Palma
- Barlovento
- Breña Alta
- Breña Baja
- Fuencaliente de La Palma
- Garafía
- Los Llanos de Aridane
- El Paso
- Puntagorda
- Puntallana
- San Andrés y Sauces
- Santa Cruz de La Palma
- Tazacorte
- Tijarafe
- Villa de Mazo
Vulkanisme
Net als de overige Canarische Eilanden is La Palma ontstaan door vulkanische activiteit, zo’n drie miljoen jaar geleden. Het eiland staat bekend als het meest actieve vulkaangebied van de archipel. De basis ligt 3500 meter onder de zeespiegel, terwijl het hoogste punt, de Roque de los Muchachos, 2426 meter boven de zeespiegel uitkomt.
De Bergketen Cumbre Vieja op La Palma
De vulkanische bergketen Cumbre Vieja speelt hierin een centrale rol. De Cumbre Vieja ligt op het zuidelijke deel van het eiland La Palma en is een 18 kilometer lange vulkanengroep. In totaal gaat het om 120 vulkanen. In 2001 publiceerden de Britse geoloog Simon Day en de Amerikaanse geofysicus Steven Ward in het tijdschrift Geophysical Research Letters een artikel waarin zij stelden dat een toekomstige uitbarsting een grootschalige aardverschuiving zou kunnen veroorzaken. Volgens hun theorie zou een deel van het eiland in zee kunnen wegglijden, met als gevolg een megatsunami van wel 90 meter hoog die de Atlantische Oceaan zou oversteken en acht uur later de oostkust van de Verenigde Staten zou bereiken.
De ondergrond van de vulkaan is daarbij van belang. Eerdere uitbarstingen hebben verticale kolommen van gestold magma achtergelaten, waartussen poreus gesteente ligt. Regenwater verzamelt zich in dit gesteente en vormt ondergrondse waterbassins, afgesloten door de dichte magmakolommen. Wetenschappers vermoeden dat de hitte van een toekomstige eruptie dit water kan verhitten, waardoor de druk zo hoog oploopt dat de westelijke flank van de vulkaan in zee zou kunnen schuiven.
Toch zijn er kanttekeningen geplaatst bij de theorie van Ward en Day. Zo stelt tsunami-expert George Pararas-Carayannis, voormalig directeur van het International Tsunami Information Centre, dat het hoogst onwaarschijnlijk is dat een complete vulkaanwand in één keer instort. Een gefaseerde instorting van kleinere delen ligt veel meer voor de hand. Recente berekeningen laten bovendien zien dat een eventuele tsunami bij aankomst aan de Amerikaanse kust waarschijnlijk niet hoger dan drie meter zou zijn. Tot voor kort was de meest recente uitbarsting die van de volcán Teneguía in 1971.
Door de eeuwen heen zijn meerdere uitbarstingen geregistreerd, waaronder:
- 1470–1492: Montaña Quemada
- 1585: Tajuya bij El Paso
- 1646: Martin
- 1677: Volcán San Antonio
- 1712: El Charco
- 1949: Volcán de San Juan, Montaña del Fraile en Pico Nambroque
- 1971: Volcán Teneguía
- 2021: Volcán Tajogaite
Een rondrit over het eiland
Als je La Palma goed wilt ontdekken dan kun je het beste een auto huren. De wegen op het eiland zijn goed maar vaak bochtig en je moet landinwaarts rekening houden met smalle wegen en steile hellingen. Je zult dus ook merken dat je best lang onderweg kunt zijn van plaats naar plaats, ook al is het eiland niet heel groot. Toch ligt er in totaal zo’n 1.200 kilometer aan wegen.
Sterrenwacht
Als je met de auto naar Roque de los Muchachos rijdt, dan kom je op een hoogte van zo’n 2 kilometer bij het Observatorio del Roque de los Muchachos. Dit is een sterrenwacht waar ook Nederland en Groot-Brittannië twee optische telescopen in beheer hebben. Als je bij het observatorium nog iets verder doorrijdt, dan kom je bij een parkeerterrein uit op 2,4 kilometer hoogte. Vanaf dit punt bij de Roque de los Muchachos heb je een schitterend uitzicht over de omgeving. En door de bijna altijd aanwezige wolkenvelden op zee, kijk je op grote hoogte over deze laaghangende wolken heen. Een schitterend gezicht.
Reizen naar La Palma
La Palma is vanuit Europa goed te bereiken. Er zijn tal van lijn en charterdiensten vanuit Europa en andere werelddelen. Vanaf Schiphol vliegen onder andere Transavia en Tui naar het vliegveld van La Palma bij Santa Cruz de La Palma. Dagelijks zijn er verder directe lijnverbindingen vanaf Tenerife en Gran Canaria. Ook zijn er tal van veerdiensten met de andere eilanden en het Iberisch Schiereiland. Op het eiland zelf zijn verder een aantal buslijndiensten, naar alle delen van het eiland, waaronder de badplaatsen.